Yükleniyor......

Soru-Cevap



KASET ÇIKARMAK İSTİYORUM NE YAPMALIYIM?

Fiziksel olarak bir kaset çıkarabilmeniz için ‘yapımcı’ sıfatına sahip olmalı ya da ‘yapımcı’ sıfatına sahip bir yapım şirketi ile anlaşma yapmalısınız. Yapımcı belgesi ‘Telif Hakları Genel Müdürlüğü’ tarafından verilir. Yapımcı belgesini aldıktan sonra kasetin piyasaya sunulması için zorunlu kayıt tescilin yapılması gerekir. Zorunlu kayıt tescil başvurusu İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğüne yapılır. Zorunlu kayıt tescil başvurusu sonucunda alacağınız kayıt-tescil belgesi ile birlikte bandrol için yeni bir müracaat yapmak gerekir.



KİTAP BASTIRMAK İSTİYORUM NE YAPMALIYIM?

Kitapların mutlaka sertifikalı bir matbaada çoğaltımının yapılması gerekir. Bazı istisnalar dışında, genel olarak kitapların bandrollenmesi zorunludur. Bandrollerin çoğaltımdan sonra sevkiyattan önce yapıştırılması zorunludur.



İNTERNETTEKİ FOTOĞRAFLARI İZİN ALMADAN KULLANABİLİR MİYİM?

Bir fotoğrafın ya da başka bir eserin internette yayınlanması bu eserin serbestçe kullanılabileceği anlamına gelmez. Her kullanım, eser sahibinin iznine bağlıdır.



ÖNCEDECEN YAYINLANMIŞ BİR FİLMİN GÖSTERİMİNİ YAPMAK İÇİN İZİİN ALMALI MIYIM?

Bir filmin gösterimini yapmak temsil hakkının kullanılması anlamına gelmektedir. Bu nedenle eser sahiplerinden temsil hakkının kullanımı için izin almak gereklidir. Filmin eser sahibi genellikle yapımcı şirketlerdir.



HANGİ FİLMLERİ İZİNSİZ GÖSTEREBİLİRİM?

‘Temsil Serbestisi’ verilmiş filmler izinsiz gösterilebilirler. Yayınlanmış  bir eserin ;tüm eğitim  ve öğretim kurumlarında, yüz yüze eğitim ve öğretim maksadıyla doğrudan ve dolaylı kar amacı gütmeksizin temsili, eser sahibinin ve eserin adının belirgin şekilde açıklanması şartıyla serbesttir.



YAYINLAMAK İSTEDİĞİM KİTAP ÇEVİRİ BİR KİTAP, ÇEVİRMENİN DE İZNİNİ ALMAM GEREKİR Mİ?

Bir eserin tercüme edilmesi, o eserin işlenmesi anlamına gelmekte olup işleme eserlerin sahibi, asıl eser sahibinin hakkı saklı kalmak kaydıyla eseri işleyendir. Bu nedenle bir eseri tercüme eden de o eserin sahibi olduğu için çevirmenden de izin almak gerekir.



ESERİM İÇİN KAÇ BANDROL ALINDIĞINI NASIL ÖĞRENEBİLİRİM?

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’ne eser adı,eser sahibi belirtilerek ve kimlik fotokopisi eklenerek yazılacak bir başvuru dilekçesi ile eserinizin için alınan bandrol sayısını öğrenmek mümkündür.



DİLEDİĞİM ŞARKIYI SÖYLEYEREK YOUTUBE VİDEOSU YAPABİLİR MİYİM?

Hayır. Her müzik eserini kullanmak için tüm hak sahiplerinden izin almanız gerekir. İzinsiz kullandığınızda; hak sahibi Youtube üzerindeki yayınınızı durdurabilir, elde ettiğiniz gelirin tamamını yada bir kısmını talep edebilir. Bu durum tamamen hak sahibinin inisiyatifindedir. Youtube üzerinde; üç kere  uyarı aldığınızda; bu durum Youtube kanalınızın kapanması ile sonuçlanabilir. İzinsiz kullanım aynı zamanda Türk Yasaları çerçevesinde ceza almanız ile sonuçlanabilecek bir suçtur.



HANGİ KİTAPLAR İÇİN BANDROL ZORUNLU DEĞİLDİR?

Kapak hariç toplam 48 sayfayı geçmeyen, okul öncesine, ilköğretim ve orta öğretime yönelik eğitim amaçlı süreli olmayan yayınlara bandrol alınması zorunlu değildir. Ancak bu yayınlar 48 sayfayı geçerse bandrol yapıştırılması zorunlu hale gelir.



BİR KİTAP YAZDIM YAYIN EVİ İLE SÖZLEŞMEDE NELERE DİKKAT ETMELİYİM?

Devredilecek mali hakların ayrı ayrı belirtilmesi, sözleşmenin süresi, baskı sayısı, baskı adedi ve yer sınırı dikkat edilecek konular arasındadır. Her sözleşmenin yazılı olması ve her iki tarafın karşılıklı hak ve yükümlülüklerinin sınırı şeffaf bir  biçimde belirlemesi önemlidir.



YAZDIĞIM ŞİİRİN TELİF HAKKINI ALMAK İSTİYORUM. NE YAPMALIYIM?

Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nden isteğe bağlı kayıt tescil yaptırabilirsiniz. Her eserin sahibi onu yaratandır. Hakkın doğması için herhangi bir işlem yapmak zorunlu olmamakla birlikte ispat kolaylığı sağlamak için isteğe bağlı kayıt tescil yaptırılması önerebileceğim metotlar arasındadır.



HİÇ DUYULMAMIŞ FİKİRLERİM VAR. FİKİRLERİMİ NASIL TESCİL ETTİREBİLİRİM?

Fikirler tescillenmez. İsteğe bağlı kayıt-tescil işlemleri de fikirler üzerinden değil, fikirler sonucu meydana gelmiş fikir ve sanat eserleri üzerinde yapılmaktadır.



YABANCI ESERLER YERLİ ALBÜMLERDE NASIL KULLANILIR?

Kullanılmak istenilen eserler için yerli-yabancı menşei fark etmeksizin, hak sahiplerinden mutlaka yazılı izin alınması gerekmektedir.



MÜZİK ESERİ HAK SAHİBİNİ NASIL ÖĞRENİRİM?

Meslek Odaları, Taxim Edisyon gibi hak takipçisi şirketlerden bir müzik eserinin tüm hak sahiplerini öğrenebilirsiniz. Hak sahipliğini öğrenmek istediğiniz eserin orijinal adını ve yorumcusunu iletmeniz yeterli olacaktır.



MÜZİK ESERİNİZ YOUTUBE’DA İZİNSİZ Mİ KULLANILDI?

Youtube’da haklarınızı talep edebilmeniz ve gelir elde edebilmeniz için Youtube üzerinde bir ‘Content ID’ oluşturmalısınız. Youtube ‘da hak sahibi olarak tanımlı olmanız halinde Youtube size; izinsiz yayınlanan eserin yayınını  durdurmayı, elde edilen gelirin tamamının yada bir kısmının size ödenmesi imkanlarını sağlayabilir. Ayrıca tazminat talep edebileceğiniz gibi, Türk Fikri Mülkiyet Hukuku kapsamında bu cezalandırılabilecek bir suçtur.



CANLI PERFORMANS MEKANLARINDA ESER BİLDİRİMİ GEREKİR Mİ?

Evet. Her türlü umuma açık mahalde ( kuaför, cafe, bar, konser, etkinlik alanı…) canlı yada kayıttan her türlü müzik eserinin yayınlanması için meslek odalarına eser bildirimi yapmalısınız. MSG, Mesam gibi meslek odalarının lisanslama tarifeleri ile işletmeleriniz için hayatı kolaylaştırabilirsiniz.



ESERLERİM YURT DIŞINDA NASIL KORUNUYOR?

Üyesi olduğunuz meslek birlikleri, ABD, Şili, Sırbistan, Arnavutluk gibi farklı coğrafyalardaki yabancı meslek birlikleriyle işbirliği sözleşmeleri yaparlar. Bu sayede eserleriniz sınırlarımız dışında da koruma altında olur. Üyesi olduğunuz meslek birliklerinin  uluslararası işbirlikçilerini mutlaka öğrenin.



MÜZİK ESERİ HAK SAHİBİ/VARİSİ MESLEK ODALARINA ÜYE OLABİLİR Mİ?

Bir eser üzerinde mali hak devri/yayımcılık sözleşmesi ile hak sahibi sıfatını kazananlar ile eser sahibinin yasal varisleri, eser sahibini temsilen yada veraseten meslek birliklerine üye olabilirler. Bu durumda üyelik statüleri ‘yararlanan üye’ olarak kabul edilir. Maddi Yararlanma eser sahibinin vefatından 70 yıl sonra ortadan kalkar.



FİLM, DİZİ, BELGESEL, REKLAM MÜZİĞİ ESER BİLDİRİMİ NASIL YAPILIR?

Film, dizi, belgesel, TV Programı vb. müzikleri yapan eser sahipleri ‘cue sheet’ formunu kullarak, reklam müziği yapan eser sahipleri ise ‘reklam bildirim formu’ ile meslek odalarına bildirim yapmalıdırlar.



CUE SHEET NEDİR?

Film, dizi, belgesel, TV Programı… müzikleri yapan eser sahiplerinin, meslek birliklerine müzik eseri bildirimi yaparken kullanacakları formun adıdır. ‘Cue Sheet’ doldururken ilgili programda kullanılan müziğin türünün(Giriş/çıkış jeneriği/fon müziği vb) süresinin ve adının mutlaka belirtilmesi gerekir. Ayrıca ses dosyası da gönderilmesi zorunludur.



BİR MÜZİK ESERİNİN BİRKAÇ SANİYESİNİ, İZİN ALMADAN KULLANABİLİR MİYİM?

Korunan bir eserin haklarına sahip olan hak sahiplerinin izni alınmadan; bir müzik eserinin herhangi bir bölümünü herhangi bir süre kullanmak mümkün değildir.



BİR MÜZİK ALBÜMÜNÜ NASIL ÇOĞALTABİLİRİM?

Bir müzik albümünün çoğaltılması için ‘Yapımcı’ ünvanı olan bir firmanın eserler için ‘Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nden kayıt tescil belgesi ve bandrol onayı alması gerekir.



YABANCI BİR ŞARKIYA SÖZ YAZABİLİR MİYİM?

Orijinal Eser Sahiplerinden yazılı izin belgesi alınmalı bu belgelerde açıkça adaptasyon için pay verildiği ve verilen pay oranı mutlaka yer almalıdır.



DİJİTAL TELİF NEDİR?

İnternet, mobil ve teknolojik gelişmeler sonucu ortaya çıkacak benzer sistemler üzerinden tahsil edilen ve edilecek  telif gelirleri, örneğin youtube üzerinden elde edilen gelirler gibi, müzik sektöründe ‘dijital telif’ olarak tanımlanmaktadır.



TEMSİLİ TELİF NEDİR?

Bir müzik eserinin farklı biçimlerde umuma arzından dolayı eser sahibi/mali hak sahibi adına telif hakkı doğmaktadır. Temsili alanda bu kullanım şekillerini radyo-TV, umuma açık mahaller, canlı performans, konser ve etkinlik alanları olarak sıralayabiliriz. Bu alanlarda doğan telif hakkı gelirleri ‘temsili telif’ olarak adlandırılmaktadır.



MEKANİK TELİF NEDİR?

DVD, CD, Blu-ray, usb, SD, LP ve sair tüm ses kayıt ve taşıyıcılarının lisanslanmalarından doğacak telif gelirleri ‘mekanik telif’ olarak tanımlanır.



DİJİTAL PLATFORMLARDA SINGLE’IM YAYINLANDI AMA MEKANİK TELİF ALMADIM?

Yapımcınız, single/albüm/müzik eseriniz için fiziksel çoğaltım yapmamış ve bandrol almamış ise mekanik telif geliri hak edişiniz olmayacaktır.



DİJİTAL PLATFORMLARDA MÜZİK ESERİM YER ALMASINA RAĞMEN TELİF KAZANMIYORUM?

Eseri yayan yapımcı firmanızın albümünüz/single’ınız için fiziksel çoğaltım yapmamış olsa bile mekanik telif hak edebilmeniz için bandrol almış ve mekanik telif kaydı yaptırmış olması gerekir.



ESERLERİM HANGİ YAPIMLARDA İZİNSİZ/ÜCRETSİZ KULLANILABİLİR?

Albüm, dizi, film, reklam, tanıtım, sponsorluk, kurumsal müzik, televizyon/radyo programı, konser, etkinlik, kısa film, yarışma…eseriniz hangi mecrada kullanılırsa kullanılsın sizin de elde edilen gelirlerde hakkınız var. Hiç bir mecrada sizden izinsiz olarak kullanılamaz.



HANGİ ESERLERİ İZİNSİZ KULLANABİLİRİM?

Eser Sahibinin vefatından 70 yıl  sonra, eseri alenileşir. Alenileşen eserler; diğer eserlerin içinde izinsiz kullanılabilir, yayınlanabilir ve çoğaltılabilir. Youtube gibi bazı dijital yayın mecraları ‘White list’ gibi isimlerle  telif ödemeden ve izinsiz kullanılabilecek bu eserlerin listelerine yer verirler.



NEDEN BİR MESLEK ODASINA ÜYE OLMALIYIM?

Bir müzik eserinin bestesi/sözleri size ait ise ya da o eser üzerinde mali hak sahibi iseniz; telif haklarından yararlanmak için meslek odalarına üye olmalısınız. Eserin dijital platformlarda indirilmesi, dinlenmesi, radyo-TV’de yayınlanması, otel, kafe, vb yerlerde yayınlanması kullanılması sonucu doğan telif hakları meslek odaları tarafından tahsil edilerek üyelere ödenmektedir.